De geboorte van een keuken

Het leek even, alsof er midden in het rustige Duitse Westfalen een of ander buitenaards object was geland. Dat is wat de bezoekers aan de nieuwe showroom gedacht moeten hebben toen ze na een rit door de heuvels, weiden en velden in Hiddenhausen aankwamen en het nieuwe bedrijfsgebouw van eggersmann zagen. Daarnet zagen ze nog rustiek landschap en dorp, en nu plotseling dit ‘object’. Bij nadere bestudering realiseerden ze zich dat ze oog in oog stonden met de architectuur van deze tijd. Het lijkt een beetje op een keuken, een keuken van eggersmann.

Je zou haast denken dat het gebouw met zijn internationale uitstraling zich heeft vergist in deze landelijke omgeving, maar schijn bedriegt: het is hier geboren. eggersmann biedt al meer dan 110 jaar klantenservice van hoge kwaliteit. Het verhaal begint in 1908, toen Duitsland nog een keizer had. Samen met twee partners richtte Wilhelm Eggersmann een werkplaats op voor de productie van hoogwaardige bars. De zaak is sindsdien gegroeid als een beukenboom in het nabijgelegen Teutoburgerwald, heel geleidelijk maar gestaag. In de nieuwe showroom staat nog de oude keukenkast die het bedrijf voor het 40-jarige jubileum heeft gemaakt. Enkele jaren na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde zich hier een euforische stemming waardoor de regio kon uitgroeien tot de Silicon Valley van de keukenindustrie. Veel grote Duitse keukennamen komen hier vandaan. Bekwame meubelmakers als Wilhelm Eggersmann voorzagen de Duitsers van duurzame keukenmeubels, meubels voor de eeuwigheid. Precies wat het bedrijf voor ogen had.

Het geloof in de opvolging van generaties was bij familiebedrijven net zo rotsvast als het meest stabiele corpussysteem. “Natuurlijk
heb ik ook nog een timmeropleiding gevolgd", zegt Michael Wunram (55), bedrijfsleider en achterkleinzoon van de oprichter.
De vraag of de overname van de onderneming al van kleins af aan zijn wens was, beantwoordt hij echter met een bruusk en onomwonden “Nee!". Als tiener had hij daarover nog geen mening. En als dat wel zo was, dan had niemand dat echt geïnteresseerd. Wunram kan zich nog herinneren hoe hij als klein kind aan de hand van zijn moeder naar zijn overgrootvader ging, die toen al heel zwak was. "Mijn moeder moest hem zweren, dat zij haar laatste adem zou geven voor de onderneming.” Christa Eggersmann heeft woord gehouden en de onderneming in de volgende decennia gemaakt tot wat ze nu is.

Het stond buiten kijf dat haar zoon de business moest voortzetten, iets wat hij zelf ook steeds meer zag zitten. Vastbesloten om de onderneming verder te laten floreren, heeft Michael Wunram later nog een economische studie gevolgd. Maar had hij ook een masterplan om van eggersmann een exporttopper te maken? Dat de naam ooit in meer dan 40 landen synoniem zou zijn voor duurzame en unieke keukens? "Nee, dat was er niet", geeft Wunram toe. “Ik zeg altijd carpe diem. Wij hebben gewoon onze kansen benut."

Net als op die beslissende dag in 1967. Het is niet het succes dat zich heeft vergist in deze landelijke omgeving, maar de eerste gelegenheid tot export. Op een dag stond er opeens een Nederlander in de foyer, daar bij de ingang van de nieuwe showroom. De man was verkeerd gereden en zocht eigenlijk naar een heel ander bedrijf. Mijn ouders wezen hem de weg en zo raakten ze in gesprek. Dat gesprek ging al snel over zaken. Toen bleek dat de man een keukenvertegenwoordiger was en al terloops een blik had geworpen op de showroomkeuken. Nederland werd voor eggersmann de eerste grote afzetmarkt in het buitenland.

Ook Andreas Schewe (61) is een steunpilaar van de onderneming. Hij werkt al meer dan 30 jaar bij het bedrijf en heeft samen met Wunrams moeder het huidige eggersmann vormgegeven. Schewe onderhoudt de langdurige contacten binnen het Europese netwerk van verkooppartners. Zijn vader was al werkzaam bij het bedrijf. Bij eggersmann houden ze alles liever overzichtelijk en onder ons. De onderneming is in veel opzichten een familiebedrijf. In ieder geval staat het woord ‘persoonlijkheid’ centraal.

Brinkjost herinnert zich bijvoorbeeld de klant uit de VS, die een keuken van dezelfde steen wilde hebben als die van zijn vloer. Probleem was echter dat die steensoort alleen in Amerika verkrijgbaar was. Dus liet eggersmann het materiaal naar Duitsland verschepen, om het een paar weker later weer als keuken over de Atlantische Oceaan terug te sturen. Individuelevervaardiging op maat in tijden van globalisering. “Zolang het de moeite waard is, maken wij zoiets mogelijk", zegt Brinkjost. “En als dat niet het geval is, ook geen probleem. Dan moeten de klanten en verkooppartners het gewoon doen met een onomwonden “Nee” en hebben ze altijd nog de keuze uit ons enorme assortiment”.

Uiteraard zijn er in het verleden momenten geweest dat we met de gedachte speelden om over te stappen op massaproductie. Dat geeft Wunram eerlijk toe. Er zijn enkele ondernemingen hier in ‘Chipboard valley’ die deze weg succesvol zijn ingeslagen, maar andere zijn daardoor op de klippen gelopen. eggersmann heeft het nooit echt overwogen. Dat zou ook niet kunnen gezien de plaatselijke omstandigheden. Hier in Hiddenhausen was helemaal geen plaats voor productie op grote schaal. Dat betekent verdere uitbreiding en de aanschaf van de modernste productietechnieken. De verzameling van hallen en werkplaatsen die wel op deze manier is ontstaan, noemt Wunram vol zelfspot ‘onze verenigde hoogovenbedrijven’. In werkelijkheid is dat de grote kracht van eggersmann: we zijn slechts op heel kleine schaal gegroeid en zijn het principe van ambacht en productie op maat trouw gebleven. Tot op heden telt ons bedrijf slechts iets meer dan 100 medewerkers, en de laatste afwerking vindt nog altijd met de hand plaats.

Die werd in 2016 opgeleverd en is nu een belangrijke verkoopfactor. Partners en klanten komen langs en vinden hier de eggersmann-aura die bij het merk past. Aan de voorkant modern keukendesign met uitstraling, daarachter solide handwerk en medewerkers die voor kwaliteit gaan.

“We hebben nog steeds geen masterplan om meer markten te veroveren”, zegt Wunram. Ook hier geldt: ‘carpe diem’. Hij kan Brinkjost toch niet gewoon even opdragen om naar Tokio te vliegen met een doos catalogussen onder zijn arm voor een koude acquisitie? Het kost tijd om een commerciële persoonlijkheid te vinden waar je een goede relatie mee opbouwt. Dat er ooit een Japanse vertegenwoordiger bij vergissing onze foyer binnenloopt, is zeer onwaarschijnlijk. Daarin zijn we heel realistisch. Maar wie weet.